Εκεί γύρω στο Δεκαπενταύγουστο βρέθηκα στον Πλαταμώνα να έχω στη διπλανή ξαπλώστρα έναν μουσάτο κύριο, στην ηλικία μου περίπου (κατάτι νεότερο όπως αποδείχθηκε τελικά), που διάβαζε τις «αόρατες πόλεις» του Ίταλο Καλβίνο στα σέρβικα. Εγώ διάβαζα την «εγκυκλοπαίδεια των νεκρών» του Ντανίλο Κις από τον «Εξάντα». Πέραν των βιβλίων τίποτα άλλο δεν μας ξεχώριζε: μούσι εκείνος, μούσι κι εγώ, πετσέτα θαλάσσης, γυαλιά ηλίου και γυαλιά πρεσβειοπείας. Καφές φραπέ στο χέρι.
Μεσούντος του Θέρους, σκέφτομαι πως ο προφητικός Παζολίνι μίλησε πρώτος για την ομογενοποίηση των νέων της Ιταλίας: μετέτρεψε το σωματικό του βίτσιο σε κατεξοχήν εργαλείο κοινωνικής διάγνωσης. Εκεί στα μέσα της δεκαετίας του εξήντα διαπίστωσε πως τα «αγόρια της ζωής» ντυνόταν, μιλούσαν και συμπεριφέρονταν όλα με τον ίδιο τρόπο. Είχαν σβηστεί τα σημάδια καταγωγής, εργασίας και τάξης από την εμφάνισή τους ως και την πανομοιότυπη εκφορά του λόγου. Η διαδικασία υλικής και πνευματικής ομογενοποίησης της Ιταλίας και κατ’ επέκτασιν της Ευρώπης και του Πλανήτη 40 χρόνια πριν αρχίσουμε να μιλάμε για «παγκοσμιοποίηση» είναι δικιά του διάγνωση, δικό του ανθρωπολογικό εύρημα. Η εξαφάνιση των διαφορών στο στιλ ζωής και η ομοιομορφία στις επιδιώξεις της νέας μεσαίας τάξης κι αναρωτιέται πως μπροστά σε αυτή τη νέα κοινωνική πραγματικότητα είναι ακόμη πιθανή μια επιθετική κριτική στην κυρίαρχη κουλτούρα. Πόσο χρειαζόμαστε τον μη-αρεστό λόγο σήμερα, το δυσάρεστο λόγο. Πόσο δύσκολο είναι τελικά να μπορέσουμε να σκεφτούμε διαφορετικά από τον καθιερωμένο τρόπο των ΜΜΕ, να διαφοροποιηθούμε εν τέλει ως πολίτες ενός συγκεκριμένου κράτους, μέσα στο διαπλανητικό χωριό, να καλλιεργήσουμε την πρωτότυπη σκέψη και τη διαφορετική άποψη αυτών που μας συμβαίνουν, τη στιγμή που μας έχουν επιβληθεί τα καπκοντρόλς, υπό το βάρος του Τρίτου Μνημονίου, και την καθολική αφασία στην οποία έχουμε περιέλθει.
Από την αριστερή μου πλευρά είχα έναν εύσωμο νεαρό, με φουσκωμένα μούσκουλα και ξυρισμένο κεφάλι. Σκέφτομαι πως η επιτυχία της «Χρυσής Αυγής» στηρίζεται περισσότερο στο γεγονός του μάρκετινγκ, στο ότι προσφέρει ένα διακριτό προϊόν στον καταναλωτή, παρά στα φαιδρά ιδεολογήματα περί περιούσιου ελληνικού λαού. Πέραν της εμφάνισης τίποτα άλλο δεν μας ξεχώριζε: πετσέτα θαλάσσης, γυαλιά ηλίου, καφές φραπέ στο χέρι.
